Kedilerde Epileptik Nöbetler

Epilepsi nöbeti öncesi kediniz korkmuş ve sersemlemiş görünebilir. Nöbet başladığında kedi yan bir şekilde yere düşmüş, kasılmış, çenesi kilitlenmiş ağzından bol bol salya akmaya başlamıştır. Çoğunlukla 30 saniye ile 50 saniye arasında nöbet sonlanır. Bazı durumlarda 90 saniyenin üzerine çıktığı izlenen nöbet durumları mevcuttur. Nöbetler genelde geceleri ya da sabaha karşı, hasta dinlenirken ya da uyurken gelir. Genellikle, epileptik nöbetler ilk olarak 1 – 4 yaş arasında görülür. Nöbet sonrasında gelişen etkiler kısa sürelidir ve siz veterinere götürene kadar belirtiler biter. Nöbetin ardından davranış bozukluğu, karışıklık ve oryantasyon bozukluğu, sebepsiz uzaklaşma, kompulsif davranış, körlük, aşırı susama ve yeme ihtiyacı gibi değişiklikleri kedinizde rahatlıkla gözlemleyebilirsiniz. Çoğu zaman nedeni bilinmeyen epileptik nöbetler idiopatik olarak teşhis bulur. Kedinizde bir yıldan daha uzun veya dört yaşından büyük olduğu durumlarda nöbetler meydana gelirse, bunun nedeni orijin kaynaklı metabolik veya intrakrainal (kafatasının içinde) olabilir. Fokal nöbetler veya nörolojik defisitlerin varlığı, yapısal intrakraniyal hastalığı gösterir. Nöbetlerin sıklığına ve şiddetine bağlı olarak antikonvülsan ilaçlar önerilir. Tedavi başladıktan sonra kandaki ilaçların terapötik düzeylerini izlemek gerekir. Örneğin fenobarbital ile tedavi edilen kedilerin, tedaviyi başlattıktan sonra periyodik olarak kan ve serum kimya profili izlenmelidir. İlaç dozları, ilaç serum seviyelerine ve tedaviye verilen cevaba bağlı olacak şekilde ayarlanmalıdır. Potasyum bromür tedavisi gören daha yaşlı kediler, böbrek yetmezliği açısından dikkatle izlenmesi gerekir. Eğer epileptik nöbetler için tedaviye başlanacak olan kedi yaşlı ise, veterineriniz kedinize bir diyet uygulamak isteyebilir.

Kedilerde epilepsi nöbeti sırasında ne yapabiliriz?

• Önlem, epilepsi tedavisinde başarı getiren bir faktördür. Epilepsi hastası nöbet sırasında kendine zarar vermesin diye önlem almak gerekir. Sakin bir sesle nöbet geçiren hayvanla konuşulur. Hasta yerde tutulur.
• Koltuk masa gibi mobilyalara çarpması önlenir.
• Tasma ve zinciri boynundan çıkarılıp boğulması önlenir. Nöbet sırasında hastanın ağzına dokunulmamalıdır çünkü, çene kaslarına sahip olamadığından ısırabilir.
• Nöbet sırasında ilaç içirilmeye çalışılmamalı ve dili tutulmaya çalışılmamalıdır.
• Hasta sahibinin bilinçli olması gereklidir. Kedi ,nöbet sırasında küçük veya büyük tuvaletini yapabilir.
• Nöbet geçirilen saat, nöbetin süresi ve şiddeti not edilmelidir. Hastayı takip eden veteriner hekime bu bilgiler mutlaka verilmelidir.
• Nöbet sonrasında hastanın, bilinci yerine gelmediyse acil olarak veteriner hekime götürülmelidir.
• İlaç tedavisi ve dozajı veteriner hekime danışılmadan değiştirilmemelidir. Epilepsi tedavisinin en önemli ilacının sabır olduğu unutulmamalıdır.

Kedilerde epilepsi nöbetlerini azaltmak için ne yapabiliriz?

• Aşı veya başka bir sebeple veteriner kliniğine gitmek, aşırı deri kaşıntısı, aileye yeni bir bebek katılması ya da eve yeni bir köpek veya kedi alınması gibi psikolojik, fiziksel ve duygusal faktörler epilepsili hayvanda büyük hasar yaratabilir.
• Seyahat, uyku düzeninin değişmesi gibi günlük rutinin değişmesi de nöbetleri tetikleyebilir.
• Hayvanın hayatında stres yaratabilecek değişikliklerden kaçınmak gerekir. Yemek saatleri, egzersiz saatleri hep aynı tutulmalıdır.
• Epilepsi hastası kedi sigara dumanından, araba egzosundan, doğal olmayan antiparaziter spreylerden, kimyasal içeren tasma ve banyolardan, renkli televizyondan, mikrodalga fırından ve sinir sistemine etkili tüm uyaranlardan uzak tutulmalıdır.
• Evden ayrılmadan önce giyinme hazırlıkları, ışıkları söndürmek, anahtarın sesi gibi durumlar bile hastanıza stres yükleyebilir. O nedenle bu ve benzer genel davranışlar yapılmamalıdır. Böylece kedinin endişesi azaltılır.
• Eve dönüldüğünde de, sakin davranılıp, strese bağlı nöbet çıkma olasılığı kontrol altında tutulmalıdır.
• Nöbet öncesi korku, hayvan davranışında büyük rol oynar. Kedi sahibine doğru korku içinde koşar. Bu durumda sakin davranıp, yumuşak bir ton ile kedi ile konuşmak onu rahatlatır. Epileptik kedilerde duygular, nöbetler üzerinde büyük rol oynar.
• Egzersiz epileptik nöbetlerin çıkış sıklığını azaltır. Çünkü, düzenli fiziksel aktivite sinirsel enerjiyi yükseltir. Egzersizin, sedatifler gibi, sinir sistemini sakinleştirici etkisi vardır.Spor aktiviteleri, hayvanın kondüsyonunu sağlıklı tutar.
• Düzenli fiziksel egzersiz yapan hastaların daha az hastalandıkları ve daha dirençli oldukları çalışmalarla ortaya konmuştur. Çünkü egzersiz, immun sistemi güçlendirir.
• Kediler de, fiziksel aktiviteye ihtiyaç duyarlar. Birçok kedi, oyuncaklarla oynamaya bayılır. Bu, kalbi ve akciğerleri güçlendirir. Vücudu geliştirir. Stresi azaltır. Kasları çalıştırır. Hayvanı iyileştirir. Egzersizden sonra kedi yeterince su içmeye teşvik edilmelidir.